Wat een vraag, denk je misschien. Iedereen weet toch wat een tomaat is? Maar stel die vraag maar eens aan tien mensen, en tien keer krijg je een verschillend antwoord. Wat komt er in jou naar boven?
Stel de vraag aan een voedingswetenschapper en het antwoord zou kunnen luiden: ‘Een tomaat is een rode vrucht die veel vitamine C bevat en ook rijk is aan oa Kalium en Fosfor.’
Iemand die graag kookt zou kunnen reageren met: ‘Een tomaat is heel veelzijdig, je kan hem rauw gebruiken in salades, maar ook gebruiken om sauzen mee te maken. Tomaten zijn wel het lekkerst in de zomer, dan zijn ze lekker zoet.’
Een tuinder, met tomaten in zijn kas, heeft waarschijnlijk weer een andere reactie, bijvoorbeeld: ‘Tomaten hebben veel licht en warmte nodig om goed te kunnen groeien. Als ze eenmaal op gang zijn, groeien ze snel en worden het grote planten. De gemiddelde opbrengst is zo’n 50 kg/m3.’
En een kind zou een tomaat misschien omschrijven als: ‘Hij is rood, en je kan hem eten. Ik vind tomaten niet zo lekker, maar soms wel, maar dan vooral die kleine.’
Het antwoord op de vraag wat een tomaat is, hangt natuurlijk af van de associaties die je hebt met een tomaat. En hierbij speelt ook de ‘aanvliegroute’ een rol. De vraag is echter: zijn we nu dichter bij een antwoord op de vraag wat een tomaat is? Misschien zegt de reactie wel meer over degene die de vraag beantwoord, dan over het wezen van de tomaat.
Om de vraag ‘wat is een tomaat?’ te kunnen beantwoorden, kunnen we maar één ding doen: de tomaat ontmoeten. Ons openstellen voor de tomaat en haar zo nauwkeurig mogelijk proberen waar te nemen. Vanuit het Leven dat we zelf zijn, het Leven dat de tomaat is leren kennen:
Ja, daar is die ronde, rode vrucht. Een stevig velletje eromheen. En o ja, zeker, hij ruikt ook naar…. Tomaat! En als we hem doorsnijden dan zien we het vruchtvlees met al die kleine zaadjes.
En dan mogen we proeven! Mmmm….. een beetje zoet, een beetje zuur, …. Sappig, en ook vlezig… Daarbij moet ik eerlijk bekennen, geef mij geen tomaat buiten het seizoen: die vind ik echt niet lekker. Tomaten zijn zon- en warmteminners, en als ze die niet voldoende krijgen, dan zijn de vruchten al gauw zure krengen!
Maar eigenlijk begint de ontmoeting van de tomaat bij het zaadje. Zie je dat heel kleine zaadje? En dan, als het vochtige aarde vindt en de juiste omstandigheden, is daar het kiemplantje dat ontspruit. De blaadjes die zich oprichten naar de zon, en de worteltjes die hun weg zoeken in moeder Aarde. Heel langzaam in het begin, ontwikkelt dit plantje zich, op zijn eigen unieke manier. Uniek voor de tomaat; een komkommer groeit heel anders! Na deze voorzichtige start gaat de plant steeds sneller groeien. De planten maken kleine gele bloemetjes, waar zich na bestuiving (tomaten zijn zelfbestuivers) vruchten gaan vormen: de tomaten! 
Deze zijn eerst groen en kleuren later rood. En de plant groeit ondertussen gestaag door en maakt nieuwe bloemen en vruchten… En heb je wel eens een tomatenplant aangeraakt? je hoeft niet lang een blad vast te houden om gele vingers te hebben. Iedere (moes)tuinder kent deze ervaring: geelgroene tot zwarte vingers en een heel bekende geur!
Als we de plant ontmoeten in dit hele proces van plant zijn, dan komen we nog dichterbij het wezen van de tomaat. We zien vaak de tomatenplant of de tomaat, maar eigenlijk zien we slechts een momentopname van de plant. Het wezen, of het leven is het proces zelf.
